Gác lại công việc đồng áng, những ngày cuối năm, người dân Kiền Bái (huyện Thuỷ Nguyên, Hải Phòng) hối hả trộn bột, se hương, tất tả chuẩn bị cho những chuyến hàng Tết chở đi khắp ngả như một cách lưu giữ, quảng bá “đặc sản” quê hương mỗi dịp Tết đến, xuân về.
Hương Kiến Bái có một mùi thơm đặc trưng rất riêng, không thơm nồng, không bị pha loãng, được tạo nên từ những nguyên liệu tự nhiên như: rễ bài, quế, mộc hương, cam thảo, đinh hương…
Các nguyên liệu sau khi phơi khô được tán thành nhỏ, sàng lọc kỹ càng để thành bột mịn. Sau đó, pha trộn với nhau theo tỉ lệ nhất định để tạo nên hương thơm đặc trưng. Ảnh: Mai Dung
Sau đó, người thợ làm hương nhúng nước ngập 3/4 chân hương, phủ keo, sau đó, nhanh tay se bột để bột bám keo, phủ đều từng cây hương. Ảnh: Mai Dung
Sau khi phủ qua 1-2 lớp bột bài, những người thợ làng hương Kiền Bái tiến hành làm hương cuộn bài truyền thống. Theo chị Lan, thôn 7, xã Kiền Bái, Thuỷ Nguyên, công đoạn này không khó nhưng đòi hỏi sự nhanh nhẹn, khéo léo để lớp giấy cuộn không bị rách, bó chặt lớp bột bài bên trong. Ảnh: Mai Dung
Với những người thợ lành nghề như chị Lan, chỉ mất chưa đầy 1 phút để cuộn hoàn chỉnh một cây hương. Sau đó, cẩn thận bó thành từng bó trước khi đóng gói, chuyển tới tay khách hàng. Ảnh: Mai Dung
Những cây hương cuộn đều tăm tắp dưới tay người thợ lành nghề làng hương Kiền Bái. Ảnh: Mai Dung
Ngoài hương cuộn truyền thống không thể thiếu trên ban thờ mỗi gia đình trong dịp Tết, làng hương Kiền Bái nổi tiếng với sản phẩm hương nhúng. Theo chị Phạm Thị Lan, chủ cơ sở hương bài Hưng Lan, hương nhúng cũng làm từ nguyên liệu như hương cuộn, song, chân hương sau khi nhúng nước, quét keo, được phủ 5 lần bột, sau đó phơi khô trước khi đóng gói. Ảnh: Mai Dung
Những bó hương nhúng được phơi 1-2 nắng trước khi hoàn thiện, đóng gói. Ảnh: Mai Dung
Nghề làm hương Kiền Bái được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Vào ngày nghỉ, cuối tuần, các em nhỏ phụ giúp bố mẹ, ông bà sắp xếp, đóng góp, dán nhãn mác từng bó hương trước khi giao cho khách hàng. Ảnh: Mai Dung
Dịp Tết nguyên đán Canh Tý 2020, giá mỗi bó hương cuộn là 20.000 – 30.000 đồng/bó, hương nhúng được bán với giá 15.000 – 25.000 đồng/bó. Chị Phạm Thị Lan cho biết, mỗi ngày, gia đình sản xuất từ 30.000 – 50.000 cây hương, giao cho tiểu thương đến từ Hải Phòng và nhiều tỉnh, thành phố lân cận. Ảnh: Mai Dung
