Nắm trong tay đoàn hát ăn nên làm ra, Hoa Mỹ Hạnh từng là ngôi sao sáng của cải lương miền Nam. Vậy mà sau bi kịch con chết, chồng phản bội, cuối đời đào Hạnh lại chịu cảnh sống cô đơn, lẻ bóng trong căn phòng trọ nghèo nàn ở Sài Gòn.
Chủ đoàn hát mỗi đêm lời hơn cây vàng
Sinh năm 1954 trong một gia đình có truyền thống làm nghệ thuật, nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh tên thật là Lê Thị Mỹ Hạnh. Tuổi thơ của Mỹ Hạnh là những ngày tháng phiêu bạt, nay đây mai đó cùng cha mẹ trong đoàn cải lương bởi mẹ của bà yêu thích cải lường mà trốn nhà, phiêu bạt khắp nơi theo kép hát.
Từ năm 7 tuổi, Hoa Mỹ Hạnh đã chập chững vào nghề với vao “đào con” trên các sân khấu. Hoa Mỹ Hạnh bắt đầu hát đào chính vào năm 17 tuổi khi được đoàn của lương của nghệ sĩ Út Bạch Lan và Thành Được mời về. Tên tuổi của Mỹ Hạnh kể từ đó vụt sáng trở thành ngôi sao mới của làng cải lương Nam bộ. Mỹ Hạnh còn tham gia các đoàn hát Hoa Đăng, Tấn Tài, Việt Nam Minh Vương… từng diễn chung với các nghệ sĩ cải lương nổi tiếng như Lệ Thủy, Minh Vương, Phương Bình trong các vở: Mùa thu Bạch Mã, Nước mắt hùng ca, Người hùng sơn cước…
Khi đang là cô đào nổi tiếng xinh đẹp và được nhiều chàng trai theo đuổi, Mỹ Hạnh gặp nghệ sĩ Minh Hải vào năm 22 tuổi. Cả 2 quyết định nên duyên vợ chồng do thường xuyên làm việc chung, tình cảm trở nên sâu đậm.
Hoa Mỹ Hạnh cùng chồng lập đoàn hát Sơn ca Minh Hải, quy tụ hàng trăm nghệ sĩ với thù lao đi diễn tích cóp được. Nghệ sĩ cải lương thời bấy giờ rất được mến mộ. Trừ hết chi phí, Đào Hạnh lời cả cây vàng sau mỗi suất diễn, chỉ trong một thời gian ngắn đã đủ tiền tậu chiếc xe “Huê- Kỳ” đời mới.
Mất tất cả vì chồng có vợ bé, con trai chết ở tuổi 15
Đến thời kỳ cải lương đi xuống, Hoa Mỹ Hạnh phải đứt ruột bán đi căn nhà tại Châu Đốc (An Giang) để trả lương nghệ sĩ. Sự nghiệp lao đao, nữ nghệ sĩ còn quyết định “đường ai nấy đi” sau khi sinh người con trai đầu lòng vì chồng bà “có thói trăng hoa”, thường xuyên hằn học, thậm chí là đánh đập bà trước sự chứng kiến của nhiều người.
“Ngày đó tôi giàu lắm, có xe hơi riêng. Một đêm hát, tôi lời hơn cây vàng. Nhưng tôi khờ. Vì quá yêu, quá tin tưởng chồng nên làm được bao nhiêu, tôi đưa hết cho chồng giữ. Nào ngờ ông ấy có vợ bé. Khi tôi biết chuyện thì tài sản đã không còn gì…”, nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh kể.
Giải tán đoàn hát sau khi bán nhà trả tiền lương cho từng người, Hoa Mỹ Hạnh dẫn cậu con trai bỏ đi. Còn chồng bà chạy theo vợ bé. Tài sản mất trắng, hôn nhân tan vỡ, Hoa Mỹ Hạnh một mình ôm con rong ruổi theo các đoàn hát cải lương để kiếm sống qua ngày. Nhưng nỗi đau của bà không dừng lại ở đó. Đứa con duy nhất của bà bị sốt xuất huyết trong một lần gánh hát đang lưu diễn ở Long Xuyên (An Giang) và đột ngột ra đi. Đành “gửi” con ở đất Long Xuyên, đào Hạnh khóc cạn nước mắt rồi tiếp tục theo đoàn hát lang bạt mưu sinh.
Khi phim Hong Kong, Hàn Quốc du nhập vào Việt Nam được đông đảo khán giả ưa chuộng đầu những năm 90, những gánh hát cải lương dần lụi tàn, đào Hạnh ngậm ngùi giải nghệ về Bắc Mỹ Thuận dựng căn nhà nhỏ làm tóc kiếm sống qua ngày, không lâu sau lưu lạc vào Sài Gòn đi làm móng dạo.
Ngày nào đào Hạnh cũng dạo quang các khu hẻm nhở để làm móng dạo khi mướn trọ được căn phòng trọ ở quận 7. “Bỏ hết những sĩ diện của một ngôi sao, cô đi năn nỉ từng người. Làm lay lắt nhưng cũng đủ tiền để sống qua ngày” – đào Hạnh tâm sự.
Căn nhà bà đang trọ ngang 2m, dài hơn 3m nhưng mỗi tháng tiền nhà, điện, nước cũng lên tới hơn 1 triệu đồng. Nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh từng nói: “Giờ tôi nhiều bệnh lắm: giãn động mạch vành, tim, cao huyết áp, rối loạn tiền đình, thấp khớp, đau bao tử. Bệnh hành suốt nhưng vẫn ráng làm
để lo ăn uống, thuốc thang và trả tiền nhà.
Khu tôi trọ ở mé sông bị giải tỏa để làm kênh nên những mối lâu năm đều mất hết. Đi làm móng dạo, người ta chê mình già không kêu. Có thời gian tôi ăn mì tôm cả tháng để góp tiền trả chủ nhà. Nếu không trả tiền, họ đuổi thì không biết ở đâu. Thậm chí, tôi phải đi xin người ta gạo để
ăn…”, kể tới đây, nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh khóc nấc vì tủi thân.
Có lần nhập viện vì bị ngất xỉu, trong túi bà không có một đồng trong khi phía bệnh viện yêu cầu đóng trước viện phí 1 triệu đồng. Bà con lại thương xót, gom góp cho bà được 300 nghìn đồng để ứng trước, số còn lại bà hẹn khi xuất viện sẽ tìm cách trả đủ.
Vì già và đồ nghề cũ kỹ nên dù hàng ngày chăm chỉ đi làm móng dạo bà vẫn bị từ chối. Thức ăn, gạo mua về từ tiền làm móng dạo để dành ăn qua ngày. Bác sĩ dặn uống thuốc nhưng Hoa Mỹ Hạnh bảo bà còn không có tiền ăn, lấy đâu ra mua thuốc uống.
Hơn 30 năm ở Sài Gòn, đào Mỹ Hạnh vẫn một thân sống lay lắt như thế. Gương mặt bà giờ đây chảy xệ do khi xưa lao đầu vào phẫu thuật thẩm mỹ để giữ chồng. Mọi sự hối hận giờ đây đã quá muộn người ta chỉ xót thương cho thân phận của đào chánh nổi tiếng ngày nào giờ sống đơn độc tuổi xế chiều.
